O zdrowym żywieniu osób starszych – jaka dieta dla seniora?

Prawidłowa opieka nad osobami starszymi wiąże się m.in. z prawidłowym żywieniem. W końcu wszyscy, niezależnie od wieku, potrzebujemy energii, którą czerpiemy z pożywienia. Osoby w starszym wieku mają spowolnioną przemianę materii oraz mniejsze zapotrzebowanie kaloryczne. Jak zatem powinna wyglądać ich dieta? Odpowiedź wydaje się być całkiem logiczna – prawidłowa dieta seniorów powinna być dostosowana do ich zapotrzebowania kalorycznego i bogata w wartości odżywcze.

Zmiany w procesie starzenia 

Zmiany, które zachodzą w procesie starzenia mają wpływ na nawyki żywieniowe, a tym samym na stan zdrowia i odżywienia człowieka. Przykładowy senior, który boryka się ze zmianą nawyków może przyjmować leki (wskutek czego traci apetyt), nie czuć zapachu i smaku, nie czuć pragnienia, mieć problemy z żuciem i połykaniem, potrzebować pomocy podczas spożywania posiłków (np. drżą mu ręce przy chorobie Parkinsona) lub zapominać się (ze względu na demencję).

Możesz zapobiec niedożywieniu i uniknąć ryzyka, że stan zdrowia Twoich podopiecznych znacząco się pogorszy. Wystarczy, że odpowiednio wcześnie zauważysz zmiany w ich nawykach żywieniowych i podejmiesz ku temu odpowiednie kroki.

Wiek a sprawność 

Jeść zdrowo – to najprostsza zasada, o której mówi się coraz częściej. Dotyczy ona również osób starszych, które z upływem czasu tracą masę mięśniową i zwiększa się u nich zawartość tłuszczu, a redukuje zawartość wody. Mimo to osoby starsze mogą długo cieszyć się zdrowiem i dobrą kondycją – powinny jednak odpowiednio wcześnie zadbać o dobre nawyki żywieniowe i codzienną aktywność fizyczną.  

Jako opiekunka osób starszych powinnaś zwrócić uwagę na to, czy Twoi podopieczni spożywają pełnowartościowe posiłki i przyjmują odpowiednią ilość płynów. Niedożywienie to ogromny problem wśród osób starszych, które często cierpią na brak apetytu. Może ono dotyczyć również osób z nadwagą, które spożywają posiłki o dużej kaloryczności, a ubogie w wartości odżywcze. Szczególnie młodsi seniorzy mają skłonność do otyłości i chorób, które idą z nią w parze, z kolei osoby w sędziwym wieku spożywają za mało pokarmów i brak im energii.

Jak odżywiać się zdrowo?

Zdrowa dieta opiera się na posiłkach, które zawierają składniki odżywcze, takie jak witaminy, sole mineralne, białko, węglowodany i tłuszcze. Postaraj się, aby posiłki, które przygotowujesz zawsze składały się z dużej ilości warzyw. Czytaj etykiety i wyklucz z diety produkty, które zawierają sztuczny dodatek cukru, a do słodzenia kawy i herbaty używaj miodu. Zamień chleb tostowy na razowy i sięgnij po płatki owsiane, które mają szereg prozdrowotnych właściwości. Zrezygnuj z czerwonego mięsa i nie smaż na głębokim tłuszczu – zamiast tego możesz gotować na parze, grillować lub piec.  

W diecie osoby starszej równie ważne jest odpowiednie nawodnienie – każdy dorosły człowiek powinien wypijać minimum 2 litry wody dziennie. Twoi podopieczni powinni pić wodę przez cały dzień – przy zaburzeniach połykania wskazane jest picie przez słomkę. Odwodnienie szkodzi zdrowiu, dlatego dołóż wszelkich starań, aby do niego nie dopuścić.

Jak zachęcić seniora do jedzenia? 

Jedzenie ma sprawiać przyjemność. Używaj sezonowych warzyw oraz świeżych ziół i przypraw, które przyozdobią talerze. Jemy oczami, dlatego przed podaniem posiłku postaraj się zadbać o ładne nakrycie stołu. Wspólne posiłki zachęcają do rozmów i spędzania czasu razem. Dla wielu osób starszych to miły przerywnik i ważny element w ich codziennej rutynie.  

Niektóre osoby starsze mogą wzbraniać się przed zjedzeniem czegoś nowego. Próba przekonania seniorów do swojej racji zazwyczaj kończy się fiaskiem, dlatego wprowadzaj zdrowe zmiany stopniowo. Nie rób nic na siłę – spróbuj przez zabawę.

Autor: Wiktoria Niedźwiedź

Bibliografia:

Deutsche Gesellschaft für Ernährung: Kathrin Bausch, Ricarda Holtorf, Holger Pfefferle, Esther Schnur. Fit im Alter - Gesund essen, besser leben, Bonn